Vorige week kreeg ik om 22:30 uur een paniektelefoon uit de Boerhaavewijk. Frederik stond in zijn keuken met water dat via de gootsteen terug de vloer op gutste. “Ik dacht dat die trage afvoer vanzelf wel zou wegtrekken,” zei hij. Dat dacht hij twee weken geleden ook al. Nu stond zijn hele benedenverdieping blank.
En weet je, dit zie ik te vaak. Vooral hier in Haarlem, waar veel wijken nog oude gietijzeren afvoeren hebben uit de jaren ’50 en ’60. Die eerste signalen van een verstopte afvoer? Die zijn geen toeval. Ze zijn waarschuwingen die je serieus moet nemen, voordat je met waterschade van €1.300 of meer zit.
In deze blog vertel ik je welke vijf signalen je absoluut niet mag negeren. Want volgens mij scheelt het je niet alleen geld, maar ook een hoop stress als je weet waar je op moet letten. Dus laten we beginnen met het eerste signaal dat vrijwel iedereen herkent.
1. Trage afvoer: het eerste waarschuwingssignaal
Je staat onder de douche en merkt dat het water rond je voeten blijft staan. Of je spoelt de gootsteen af en het duurt even voordat het water wegloopt. Dat is geen normale vertraging. Dat is je afvoersysteem dat zegt: “Er zit hier iets niet goed.”
In de Oude Stad zie ik dit constant. Die panden hebben vaak nog originele loden waterleidingen en gietijzeren afvoeren uit 1600-1900. Door jarenlange ophoping van zeep, vet en haarvlokken krijg je een laag aan de binnenkant van de leiding die steeds dikker wordt. Het is vergelijkbaar met aderverkalking, maar dan in je riool.
Wat veel mensen niet weten: volgens NEN 3215:2022 moet een afvoerleiding een afschot hebben van 5-20mm per meter. Als dat afschot niet klopt, wat vaak gebeurt in historische panden door verzakkingen, krijg je stilstaand water. En stilstaand water betekent ophoping.
Trouwens, ik merk vooral in oktober en november een enorme piek in meldingen. De bladeren van de bomen in wijken als Parkwijk en de Molenwijk belanden in de regenpijpen en dakgoten. Die spoelen bij de eerste herfstbui naar beneden en blijven hangen in de hoofdafvoer. Resultaat? Een trage afvoer die binnen dagen compleet dicht kan zitten.
Herken je dit? Bel direct voor spoedhulp: 023 201 38 27. We zijn 24/7 bereikbaar en binnen 30 minuten ter plaatse in heel Haarlem.
2. Gorgelende geluiden uit je afvoer
Dat borrelende, gorgelende geluid als je de wastafel leegtrekt of de wasmachine afpompt? Dat is geen grappig geluidje. Dat zijn luchtbellen die proberen te ontsnappen omdat er een blokkade in je leiding zit.
Zo werkt het: water stroomt naar beneden en verdringt de lucht in de leiding. Normaal gesproken ontsnapt die lucht via de ontluchtingspijp op je dak. Maar als er een verstopping zit, moet die lucht terug omhoog door het water heen. Dat creëert die gorgelende geluiden.
In de Amsterdamsewijk en Waarder- en Veerpolder, waar veel woningen uit de jaren ’70 en ’80 staan, zie ik vaak een ander probleem. Die wijken hebben grotendeels PVC-afvoeren, maar de aansluitingen op het hoofdriool zijn vaak nog van gietijzer. Op die overgang ontstaan gemakkelijk verstoppingen omdat het materiaal anders reageert op temperatuurwisselingen.
En laten we eerlijk zijn: gorgelende geluiden zijn niet het ergste. Het ergste is wat er daarna komt als je niks doet. Want die luchtbellen? Die duwen het water steeds verder terug in je systeem. Tot het punt dat…
3. Rioolgeuren in huis: een duidelijk signaal
Als je rioollucht ruikt in je keuken, badkamer of toilet, dan heb je een probleem. En nee, dat lost niet op met een luchtverfrisser. Die geur komt ergens vandaan, en meestal is het niet goed nieuws.
Er zijn twee hoofdoorzaken voor rioolgeuren. De eerste is een droge sifon. Elke afvoer heeft een U-bocht waar water in blijft staan als afsluiting tegen rioolgas. Als je een afvoer lang niet gebruikt, denk aan een logeertoilet of een wastafel in een bijkeuken, dan verdampt dat water. Vooral in de zomer gebeurt dit snel.
De tweede oorzaak is ernstiger: een verstopping waarbij vuil en organisch materiaal ophopen. Dat begint te rotten en verspreidt die typische rioollucht. In de Molenwijk zie ik dit vaak in woningen met een gemengd rioleringssysteem, waar regenwater en afvalwater door dezelfde leiding gaan. Bij hevige regenval in oktober kan het hoofdriool tijdelijk overbelast raken, waardoor water, en geur, terugkomt in je huis.
Frederik uit de Boerhaavewijk had dit ook. Hij rook al drie dagen een vage rioollucht, maar dacht dat het van buiten kwam. Tot het water letterlijk terugkwam. Binnen 25 minuten na zijn telefoontje stond ik bij hem met de camera-inspectie. De hoofdafvoer zat vol met een combinatie van vetklonten en koffiedik, klassiek voor de periode na de feestdagen, maar ook na een paar weken intensief thuiswerken met veel koffiezetten.
Ruik je rioollucht in huis? Wacht niet tot het te laat is. Binnen 30 minuten op locatie: 023 201 38 27. Gratis vooronderzoek en vast tarief vooraf.
4. Terugstromend water: actie vereist
Dit is het moment waarop de meeste mensen in paniek raken. Je trekt de WC door en het water komt niet weg, maar stijgt juist. Of je laat de badkuip leegopen en het water komt terug via de doucheput. Dit is geen lichte verstopping meer. Dit is een ernstige blokkade in je hoofdafvoer.
Wat gebeurt er? Ergens in je afvoersysteem zit een volledige afsluiting. Het water kan geen kant op, dus zoekt het de makkelijkste weg terug, meestal via het laagste punt in je huis. Dat kan je toilet zijn, je doucheput, of een vloerput in de kelder.
In de Oude Stad is dit extra problematisch. Die historische panden hebben vaak verzakte funderingen, waardoor de afvoerleidingen niet meer het juiste afschot hebben. Soms zelfs een tegenafschot, waarbij water niet naar beneden maar naar boven moet stromen. Combineer dat met de oude gietijzeren leidingen die van binnen ruw zijn en je hebt een recept voor regelmatige verstoppingen.
Volgens mij is dit het moment waarop je niet meer moet wachten. Terugstromend water betekent dat je binnen 24 tot 72 uur kans hebt op serieuze waterschade. En met een gemiddelde WOZ-waarde van €506.000 in Haarlem wil je echt niet het risico lopen op schade aan vloeren, muren of je fundering.
Trouwens, ik zie dit patroon elk jaar in december en januari. Na de feestdagen gaat er zoveel vet en olie door de afvoer, denk aan die overschotten van de oliebollen, de jus van het kerstdiner, dat het in de koude leidingen stolt. Bij temperaturen onder de 5 graden wordt dat vet hard als kaarsvet. En dan krijg je dit: volledig terugstromend water.
5. Overlopende put of straatkolk: noodsituatie
Als de put in je tuin overloopt of je ziet water uit de straatkolk komen, dan is er iets ernstigs aan de hand met het hoofdriool. Dit is niet meer een probleem in je huis, dit is een probleem met de aansluiting op de riolering of met het gemeentelijke riool zelf.
In wijken als Parkwijk en de Amsterdamsewijk, waar veel woningen een eigen tuin hebben met regenwaterafvoer, zie ik dit vooral in de herfst. De bladeren van de kastanjes en eiken belanden in de regenpijpen, spoelen naar de hoofdput en creëren daar een blokkade. Bij de eerste stevige regenbui, en die hebben we in oktober genoeg gehad, kan die put het water niet meer verwerken.
Maar het kan ook aan de gemeentelijke kant liggen. Haarlem heeft in veel wijken een gemengd rioleringssysteem, waarbij hemelwater en afvalwater door dezelfde leidingen gaan. Bij extreme neerslag kan dat systeem overbelast raken. Als jouw aansluiting op dat systeem niet optimaal is, bijvoorbeeld door wortels van bomen die de leiding zijn binnengedrongen, dan krijg je terugstromend rioolwater in je tuin of zelfs in je kelder.
Dit is echt een noodsituatie. Rioolwater bevat bacteriën en ziekteverwekkers die je niet in je tuin of huis wilt hebben. Bovendien kan de druk van het water schade aanrichten aan je leidingen en fundering.
Overlopende put of straatkolk? 24/7 bereikbaar voor verstoppingen: 023 201 38 27. We lossen 85% van alle verstoppingen binnen één uur op.
Waarom snel handelen loont
Je kent het wel: je denkt “het trekt wel weg” of “ik kijk er volgende week wel naar”. Maar bij afvoerverstoppingen werkt dat niet zo. Sterker nog, het wordt alleen maar erger.
Een trage afvoer evolueert binnen dagen naar een complete verstopping. Die gorgelende geluiden? Die worden terugstromend water. En voordat je het weet sta je met een overlopend toilet en waterschade van duizenden euro’s.
Volgens CBS-data uit 2024 kost de gemiddelde waterschade door rioolproblemen tussen de €1.322 en €2.700. En dan heb je geluk als je opstalverzekering het dekt, 65% van de huiseigenaren heeft wel dekking, maar met een gemiddeld eigen risico van €667 ben je alsnog een flink bedrag kwijt.
Tussen haakjes, ik werk al 25 jaar in Haarlem en zie elk jaar hetzelfde patroon. Oktober tot december is de absolute piekperiode voor verstoppingen, 300% meer meldingen dan in de zomer. De combinatie van bladval, koude temperaturen waarbij vet stolt, en de voorbereidingen voor de feestdagen creëert de perfecte storm voor rioolproblemen.
Wacht niet tot het te laat is. Bel direct voor spoedhulp: 023 201 38 27. Geen voorrijkosten en 3 maanden garantie op elke ontstopping.
Moderne technieken voor snelle diagnose
Vroeger moest je gokken waar de verstopping zat. Dan kwam er iemand met een rioolveer die maar wat probeerde, en als het niet lukte moest je misschien zelfs je tuin of vloer openbreken. Maar die tijd is voorbij.
Tegenwoordig beginnen we altijd met camera-inspectie. Dat is een kleine camera aan een flexibele kabel die we door je afvoer sturen. Op een monitor zie ik precies wat er aan de hand is: is het een vetverstopping, zitten er wortels in de leiding, of is de leiding verzakt?
Die informatie is goud waard. Want daarmee weet ik precies welke techniek ik moet inzetten. Voor een vetverstopping gebruik ik hogedrukspuiten met heet water, dat lost het vet op. Voor wortels heb ik speciale snijkoppen. En voor verzakte leidingen kan ik je adviseren over structurele oplossingen voordat het een groter probleem wordt.
In de Oude Stad en Boerhaavewijk, waar veel panden monumentenstatus hebben, is die camera-inspectie extra belangrijk. Je wilt niet zomaar een historische vloer openbreken als het niet nodig is. Met de camera weet ik precies waar het probleem zit en kan ik vaak via een bestaande inspectieput of via de ontluchtingspijp op het dak werken.
Trouwens, sinds de nieuwe NEN 3215:2022 norm per 1 januari 2023 van kracht is, zijn de eisen voor afvoersystemen aangescherpt. Die norm schrijft voor dat elke afvoer een ontlastvoorziening moet hebben en dat het afschot tussen 5 en 20mm per meter moet zijn. Als je huis daar niet aan voldoet, en veel oudere huizen in Haarlem doen dat niet, dan heb je een verhoogd risico op verstoppingen.
Preventie: beter dan genezen
Dus, wat kun je zelf doen om verstoppingen te voorkomen? Een paar simpele dingen maken al een groot verschil.
Ten eerste: gooi geen vet of olie door de gootsteen. Ik weet dat het verleidelijk is om die pan met frituurvet gewoon weg te spoelen, maar doe het niet. Vet stolt in je leidingen, vooral in de winter. Gooi het in een fles of pot en lever het in bij het milieustation.
Ten tweede: gebruik haarvangers in douche en bad. Haar is de grootste boosdoener bij badkamerverstoppingen. Een simpel rooster van €5 kan je honderden euro’s aan ontstoppingkosten bespelen.
Ten derde: spoel regelmatig door met heet water. Vooral als je weinig gebruikt afvoeren hebt, dat logeerkamertoilet, die bijkeukengootsteen, laat dan eens per week een flinke emmer heet water doorlopen. Dat voorkomt ophoping en houdt de sifon gevuld.
En voor je buitenafvoeren in oktober en november: controleer je dakgoten en regenpijpen op bladeren. Ruim ze op voordat de eerste herfststorm ze je afvoer in blaast. In wijken als de Molenwijk en Parkwijk, met al die prachtige oude bomen, is dit echt essentieel.
Toch een verstopping? We zijn 24/7 bereikbaar: 023 201 38 27. Vast tarief vooraf, geen verrassingen achteraf.
Wanneer moet je een professional bellen?
Volgens mij is het antwoord simpel: zodra je één van die vijf signalen herkent, moet je actie ondernemen. Niet volgende week, niet als het erger wordt, maar direct.
Ja, je kunt proberen het zelf op te lossen met een ontstopper of soda. Dat werkt soms bij hele lichte verstoppingen. Maar als je trage afvoer al een week aanhoudt, als je gorgelende geluiden hoort, of als je rioollucht ruikt, dan is de verstopping te ernstig voor doe-het-zelf-oplossingen.
En chemische ontstoppers? Die raad ik eigenlijk nooit aan. Ze zijn agressief voor je leidingen, vooral die oude gietijzeren afvoeren in de Oude Stad kunnen daar echt schade van oplopen. Bovendien zijn ze slecht voor het milieu en in veel gemeenten zelfs verboden voor gebruik in het riool.
Het risico van wachten is te groot. Een standaard ontstopping kost tussen de €129 en €250. Waterschade door een overlopende afvoer? Dat kan oplopen tot duizenden euro’s. Plus de overlast, de stress, en de tijd die het kost om alles weer op te ruimen en te herstellen.
Bij Frederik in de Boerhaavewijk was het gelukkig nog net op tijd. We hebben de hoofdafvoer binnen een uur doorgespoeld met hogedruk, en met de camera-inspectie kon ik hem laten zien wat er precies aan de hand was. Hij zag zelf die dikke laag vet en koffiedik in de leiding. Sindsdien gooit hij geen koffiedik meer door de gootsteen en spoelt hij elke week door met heet water. Geen problemen meer.
Herken je één of meer van deze signalen? Bel nu: 023 201 38 27. Gratis vooronderzoek en binnen 30 minuten ter plaatse in heel Haarlem.
Mijn advies als Haarlemse specialist
Na 25 jaar in dit vak heb ik één ding geleerd: vroeg ingrijpen scheelt je geld, tijd en stress. Die vijf signalen, trage afvoer, gorgelende geluiden, rioolgeuren, terugstromend water en overlopende putten, zijn geen dingen die vanzelf weggaan. Ze zijn waarschuwingen die je serieus moet nemen.
Vooral hier in Haarlem, met onze mix van historische panden in de Oude Stad en modernere wijken zoals de Amsterdamsewijk, zijn rioolproblemen gewoon onderdeel van het huiseigenaarschap. Die oude gietijzeren leidingen, die verzakte funderingen, die gemengde rioleringssystemen, ze vragen om aandacht en onderhoud.
Maar goed nieuws: met moderne technieken zoals camera-inspectie en hogedrukspuiten kunnen we vrijwel elke verstopping snel en effectief oplossen. Zonder je tuin of vloer open te breken, zonder chemische troep, en met garantie op het werk.
Dus mijn advies? Negeer die signalen niet. Als je afvoer trager wordt, als je vreemde geluiden hoort, of als je rioollucht ruikt, pak het dan aan. Een telefoontje van vijf minuten kan je duizenden euro’s aan schade besparen. En eerlijk gezegd ook gewoon een hoop gedoe en stress.
We zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar voor spoedhulp. Geen voorrijkosten, geen verborgen kosten, gewoon een vast tarief dat we vooraf met je bespreken. En als we er zijn, lossen we het probleem op, met 3 maanden garantie op elke ontstopping.
Verstopte afvoer in Haarlem? Bel direct: 023 201 38 27. We staan voor je klaar, wanneer je ons nodig hebt.
